FİBROMİYALJİ DENİNCE
Haftalardır, belki aylardır vücudunuzun her yerinde gezinen bir ağrı var.
Sabah kalktığınızda yorgun uyanıyorsunuz.
Gün içinde enerjiniz çabucak tükeniyor.
Konsantre olmak bile yorucu geliyor.
Doktora gidiyorsunuz…
Tahliller normal.
MRG temiz veya bulgular şikayetlerinizle uyumsuz. Biliyorsunuz ki bir şeyler yolunda gitmiyor. “Bu durumu açıklayacak şey yok.” deniyor ve üzülüyorsunuz, korkuyorsunuz. “Bir problem var ama bulamıyorlar.” diye düşünüyorsunuz. Neden bu durumda olduğunuzu anlamıyorsunuz.
Fibromiyalji kelimesiyle karşılaşıyorsunuz.
Okuyorsunuz, araştırıyorsunuz…Aklınıza takılıyorr:
“Benim yaşadığım şey bu olabilir mi?”
Fibromiyaljiyi en sade şekilde anlatalım.
Fibromiyalji, vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkan yaygın ve uzun süreli ağrılarla giden bir durumdur.
Yorgunluk, uyku bozukluğu ve zihinsel bulanıklık gibi belirtiler de sık görülür.
Hastaların büyük kısmı “tüm vücudum ağrıyor” ya da “sanki üzerimde ağırlık var” şeklinde tarif eder.
En önemli nokta şudur:
Bu ağrılar gerçek olmasına rağmen, çoğu tetkik normal çıkar.
Çünkü fibromiyalji, kemiklerde ya da eklemlerde hasar yapan bir hastalık değildir.
Sorun, ağrı sisteminin olması gerekenden daha hassas çalışmasıdır.
Fibromiyalji bir eklem hastalığı değildir.
Vücutta şekil bozukluğu yapmaz.
Röntgende, MRG’de görünmez.
Kanda bulgu vermez.
Ama tüm bu “normal” sonuçlara rağmen kişi yoğun ağrı yaşayabilir.
Üstelik bu ağrı günlük yaşamı, iş gücünü ve ruh hâlini ciddi şekilde etkileyebilir.
Fibromiyalji her yaşta görülebilir, fakat en sık 30–50 yaş arasındaki kadınlarda görülür.
Erkeklerde ve hatta çocuklarda da görülebilir.
Toplumda her 100 kişiden 2–4’ünde fibromiyalji olduğu tahmin edilmektedir.
Belirtiler kişiden kişiye değişebilir.
Kiminde ağrı ön plandadır, kiminde yorgunluk.
Bazı kişilerde uyku düzensizliği, bazı kişilerde unutkanlık ve konsantrasyon güçlüğü daha belirgindir.
Çoğu hastada tüm belirtiler dönem dönem azalır, bazen şiddetlenir.
Bu nedenle fibromiyalji, “görünmeyen ama hissedilen” bir hastalık olarak tanımlanır.
Dışarıdan bakan biri kişiyi sağlıklı görebilir, ama kişi içten içe tükenmiş hissedebilir.
Tanı koymak çoğu zaman uzun sürer.
Bunun nedeni, belirtilerin başka hastalıklarla karışması ve tetkiklerin çoğunun normal çıkmasıdır.
Ancak fibromiyalji doğru şekilde değerlendirildiğinde tanısı konabilir ve yönetilebilir.
Fibromiyalji hayatı tehdit eden bir hastalık değildir.
Kalıcı hasar bırakmaz.
Ama yaşam kalitesini azaltabilir ve kişinin kendini çaresiz hissetmesine yol açabilir.
İyi haber şu:
Fibromiyalji doğru bilgi, düzenli egzersiz, uyku düzeni ve uygun tedavi yaklaşımlarıyla yönetilebilen bir durumdur.
Zaman zaman dalgalansa da, kişi doğru yöntemleri öğrendikçe kontrol sağlanabilir.
Bu ilk yazı, amacım fibromiyaljiyi tanımak için temel bir çerçeve sunmak.
Bir sonraki bölümde fibromiyaljinin hangi ağrı tipine girdiğini, “sinir sistemi neden böyle davranıyor?” sorusunun cevabını ele alacağız.
Prof. Dr. Saliha Eroğlu Demir
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı
Fonksiyonel ve Bütüncül Tıp Yaklaşımı
