Bu gönderiyi oylayın

[Toplam: 4 Ortalama: 5]

Skolyoz Nedir?

Omurganın yana 10° üzerindeki eğriliğine skolyoz denilmektedir. Eğrilik sağa veya sola olabilir, birden fazla eğrilik olabilir. Skolyoz genellikle genç erişkinlikte ortaya çıkmaktadır. Bu yaş Grubunda oluşturacağı kozmetik sosyal psikolojik ve sağlık problemleri düşünüldüğünde skolyoz önemli bir sorundur.

Skolyozda erken tanı konulması hastalığın gidişatını değiştirebilmekte önemlidir. Bu amaçla pek çok ülkede skolyoz taramaları okullarda yapılmaktadır. Skolyoz da erken tanı konulması ile eğriliğin ilerleyişinin kontrolünü sağlama bilmekte, cerrahi dışı tedavinin başarı şansı artmakta ve cerrahiye gidiş azalmaktadır.

Skolyoz genellikle puberte öncesinde hızlı büyüme döneminde gözlenmektedir. Serebral palsi, kas hastalıkları gibi bazı durumlar da skolyoza neden olabilir. Adolesanların yaklaşık %3’ünde skolyoz mevcuttur. Çoğu skolyoz olgusunda neden olan faktör belirlenememektedir.

Skolyoz çoğu kişi de hafif olmakla birlikte bazen büyüme çağında çok şiddetli forma ilerleyebilmektedir. Ciddi skolyoz kişinin yaşantısını olumsuz etkilemekte, solunum kapasitesini etkileyerek akciğerlerin düzgün fonksiyon görmesini zorlaştırabilmektedir.

Hafif düzeyde skolyoz olan çocuklar yakinen takip edilmeli ve eğrinin kötüleşmesi izlenmelidir. Eğriliğinde kötüleşme olduğu düşünülen çocuklarda korse kullanımı ile bunun önüne geçilebilmektedir. Ciddi skolyozu olan olgularda erken ameliyat, skolyozun ilerleyişini durdurmak için gerekebilir.

Skolyozun Belirtileri Nelerdir?

Normalde omurgamıza yandan baktığımızda boyun ve bel bölgesinde içe doğru çukurluk ve sırt bölgemizde ise dışa doğru hafif bir kamburluk görürüz.

Omurgamıza önden veya arkadan baktığımızda normalde eğrilik olması gerekir. Şayet bir eğrilik saptıyorsak bunun araştırılması gerekmektedir.

Skolyozdan şüphelenilmesine neden olabilecek belirti ve bulgular şunlardır: omuzların ve kürek kemiklerinin asimetrik duruşu, omurganın bir tarafa doğru eğriliği, bir bacağın diğerine göre daha uzun duruyor olması, kalçalardaki asimetrik duruş, öne doğru eğildiğimizde gövdemizin bir tarafındaki kaburgaların diğer taraftan daha yüksekte olması, elbiselerin vücutta asimetrik duruşu.

Skolyozlu bireylerin çoğu kısmında genellikle ağrı gözlenmez ve nörolojik muayenede normaldir. Ancak bazı hastalarda bela ağrısı şikayetine rastlanır.

Skolyozlu Hasta Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Çocuğunuz da skolyoz bulgusu veya şikayeti saptadığınızda mutlaka bir doktora gitmelisiniz. Başvuracağınız doktor ortopedi uzmanı veya fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanı olabilir.

Hafif eğrilikler yavaş ilerledikleri ve ağrıya neden olmadıkları için fark edilmeyebilir. Bazen çocuğunuzun öğretmenleri, arkadaşları veya spor hocası ilk olarak skolyozun farkına varabilir.

Skolyoz Neden Olmaktadır?

Skolyozda neden çoğunlukla bilinmemektedir, ancak genetik faktörler, ailedeki bazı hastalıklar skolyoza yatkınlığı artırabilir. Serebral palsi, musküler distrofi gibi nöromuskuler sistem hastalıkları, omurganın kemiklerinin gelişimini etkileyen doğumsal anomaliler, omurgadaki yaralanmalar veya enfeksiyonlar skolyoza neden olabilen durumlardandır.

Skolyoz Gelişimine Neden Olabilecek Risk Faktörleri Nelerdir?

En yaygın skolyoz tipinin gelişmesindeki risk faktörlerinden biri yaştır. Tipik olarak belirti ve bulgular pubertenin hemen öncesinde hızlı gelişme sırasında başlar. Diğer bir risk faktörü cinsiyettir. Kızlar ve erkeklerde hafif skolyoz gelişiminde farklılık olmamakla beraber, kızlarda eğrilikte ilerleme riski daha fazladır ve tedavi gerekliliği oranı da daha yüksektir.

Skolyozda ailesel yatkınlıkta olmaktadır. Ancak skolyozu olan çocukların çoğunda aile hikayesi yoktur.

Skolyoz Teşhisi İçin Nasıl Bir Yol İzlenmektedir?

Skolyoz teşhisi için hikaye alınması ve yapılan muayeneden sonra röntgen incelemeleri, gerekli görülürse ilgili bölgelerin MRG incelemeleri yapılarak omurgadaki eğriliğin derecesi belirlenmekte, beraberinde olabilecek diğer omurga problemleri araştırılmaktadır.

Skolyozun Hızlı İlerlediği ve Daha Dikkatli Olunması Gereken Bir Dönem Var Mıdır?

Boy uzaması tamamlandıktan sonra skolyozun ilerlemesi azalmaktadır. Skolyozun ilerlediği dönem özellikle yaşamın ilk beş yılı ve ergenlik döneminde hızlı boy uzamasının olduğu süreçtir. Bu dönemlerde saptanan eğriliğin derecesinin yüksek olması daha hızlı ilerleme riski olduğunu

Skolyoz Neticesinde Oluşabilecek Problemler Nelerdir?

Skolyoz pek çok kişi de hafif formda giden bir hastalıktır, ancak bazen ileri fonlarında neden olduğu komplikasyonlar söz konusudur. Bunlar arasında akciğer ve kalp ile ilgili problemler, bel problemleri, dış görünüşle ilgili sıkıntılar yer almaktadır.

Ciddi skolyoz da göğüs kafesinde akciğer ve kalbin sıkışması neticesinde nefes alma zorluğu ve kalpten kanın pompalamasında zorluk oluşabilir.

Skolyoz olan çocuklar ergenlikte genel topluma göre daha fazla oranda kronik bel ağrısı yaşamaktadırlar. Skolyozun ilerlemesi dışardan bakıldığında fark edilebilen değişikliklere yol açmaktadır.

Kalçalardaki eşitsizlik, omurgadaki eşitsizlik, kaburgaların belirgin olması, belin ve gövdenin bir tarafa doğru kayması gibi. Skolyozlu kişiler sıklıkla kendi görünüşlerinin farkındadırlar.

Skolyozun Tedavisinden Bahsedebilir Misiniz?

Skolyoz tedavisinde skolyozun başlangıç yaşı ve nedenine göre yapılan sınıflandırma tedaviye yön vermektedir.

Ergenlik döneminde saptanan nedeni bilinmeyen skolyoz da tedavide uyguladığımız yöntemler konservatif tedavi (gözlem, fizik tedavi uygulamaları, korse kullanımı, elektriksel stimülasyon, ortezler ve diğer yardımcı teknikler) ve cerrahi tedaviyi kapsamaktadır.

Bu tip skolyoz da asıl amacımız eğriliğin ilerlemesini durdurmak, eğriliği düzeltmek, solunum ve kalp fonksiyonlarını korumaktır.

Başlangıç da ki eğrilik büyükse, iskeletin maturasyonu hala devam ediyorsa ve kız çocuksa eğrilikte daha fazla ilerleme gözlenmektedir.

Skolyozlu hastalarımızda hastayı takipte tutarak aralıklı fizik muayene ve röntgen çekimleri ile eğriliğin ilerlemesini takip ediyoruz.

Takip aralıkları hastanın eğriliğinin derecesine, gelişim dönemine ve eğriliğin tipine göre belirlenmektedir.

Skolyoz Tedavisinde Fizik Tedavi Uygulamalarından Bahsedebilir Misiniz?

Günümüzde telefon ve bilgisayar kullanımının yaygınlaşması neticesinde toplumda duruş bozuklukları çok yaygındır. Buna hareketsiz yaşamda eklenince pek çoğumuzun kaslarının kuvvetsiz olması ve kas kısalıklarının gelişmesi ile ağrıyı hayatımıza davet ediyoruz.

Skolyoz ve kifoz gibi omurga problemlerinde kişinin farkındalığı ile birlikte düzgün duruşun sağlanması, sık molalarla birlikte egzersizin günlük rutinin bir parçası haline gelmesi gereklidir.

Ergenlik dönemindeki çocuklar okuma, yazma, ödev yapma gibi faaliyetler sırasında masa başında kalmakta ve genellikle yanlış oturma pozisyonunda durmaktadırlar.

Yanlış oturma pozisyonu skolyoz derecesinin ilerlemesine neden olmaktadır. Benzer şekilde sırt çantasının ağırlığı ve yanlış taşınması eğriliği artırıcı etki oluşturabilir. Hastaların bu konuda indirilmesi ve beraberinde uygun egzersizlerin günlük yaşama dahil edilmesi ile tedavinin başarısı artar.

Skolyoza özel egzersiz programları eğriliğin yönüne göre belirlenmekte ve kişi ile birebir yapılmaktadır. Skolyoz özel egzersiz programlarından en sık kullanılanı Schroth yöntemidir. 1920 yılından beri uygulanan bu yöntem postür egzersizleri, solunum egzersizleri ve sen sori motor egzersizlerle normal post ürün sağlanmasını ve korunmasını amaçlar.

Egzersizlerin gözlem altında yapılması daha etkilidir.
Pekçok hastamızdan “Skolyozumu düzeltmek için korse kullanmalı mıyım?” sorusu sorulmakta. Breys veya korse kullanımı henüz iskelet büyümesinin tamamlanmadığı dönemde skolyozun ilerleyişini kontrol altına almak için kullandığımız bir yöntemdir.

İskelet gelişimi tamamlandıktan sonra korse kullanımını sonlandırmaktayız. Korse kullanımı 25 ila 45 derecelik eğriliklerde daha etkindir. Amaç omurga eğriliğini kontrol altında tutmak ve kozmetik görünümü düzeltmektir.

Cerrahi tedavi dışındaki en etkili tedavi yöntemlerinden biri olan korse etkinliğin elde edilebilmesi için gün içinde 18-23 saat kullanılır.

Korsenin uygun kuvvette yapılmış olması ve uygun sürelerle kullanılmış olması etkinlikte önemlidir.

Skolyozda Cerrahi Tedavi Hakkında Bilgi Verir Misiniz?

Korse kullanımına rağmen eğriliği hızlı ilerleyen ve ileri derecedeki eğriliklerde cerrahi önerilmektedir. Uygulanacak cerrahi yöntem hastanın yaşına, iskelet matürasyon düzeyine ve eğriliğin derecesine göre belirlenmektedir.

Skolyoz Bel Ağrısı Oluşturur Mu?

Adolesan dönemdeki skolyoz genellikle bel ağrısına sebep olmaz. Ancak çok büyük eğrilikler bir rahatsızlık hissine yol açabilir.

Eğer bacaklarda güçsüzlük veya uyuşukluk eşlik eden şiddetli bel ağrısı varsa hastanın mutlaka doktoruna başvurması gerekir. Eşlik eden başka bir problem olup olmadığını anlamak için daha ileri tetkikler yapılması gerekir.

Skolyoz Tedavi Edilmezse Zaman İçerisinde Kendi Kendine İyileşir Mi?

Bazen küçük eğrilikler tedavi edilmeksizin zamanla düzelebilir. Çok küçük eğriliği olan çocuklarda tedavi gerekmeyebilir.

Ancak şayet büyük eğrilikler tedavi edilmezse en iyi ihtimalle kötüye gitmeyebilir. Eğriliğin kötüleşmemesi çocuğun gelişiminin hangi aşamasında olduğuyla ilişkilidir.

Şayet çocuk gelişimini tamamlamışsa eğrilik derecesi ilerlemeyebilir. Ancak hala gelişim aşamasında olan bir çocukta eğriliğin gittikçe daha kötüleşmesi beklenir.

Skolyozda eğrilik derecesi ölçümü ve takibi nasıl yapılmaktadır?

Skolyoz Tanısı Nasıl Konulmaktadır?

Fizik muayene de skolyozdan şüphelenilen hastada tanı radyolojik olarak kesinleştirilir. Skolyozun yerini mi derecesinin saptanmasında standartgrafiler yeterlidir.

Çekilen grafilerde baş ve sakrumun yer alması ve yumuşak dokunun görülebilmesi önerilir. Kolların uzatılmasıyla vücut dengesinin sağlanarak çekilen ön ve yan grafiler değerlendirilir.

Eğriliğin başladığı ve sonlandığı vertebralar arasındaki açının ölçümü eğrilik derecesini gösterir. Bu açıya “Cobb acısı” denir.

Cobb açısı ölçümü ile skolyozun ilerlemesi ve tedaviye cevap takip edilir. Çekilen filmlerde iskelet matüritesini değerlendirmek amacıyla krista İliakalardaki epifiz plağının gelişimi derecelendirilir.

İskelet kemik yaşı konusunda el bileği grafisinden faydalanılır.