Cevap: Bazı bel fıtığı, diz kireçlenmesi ve kas-eklem ağrılarında ozon tedavisi ağrıyı hafifletmeye ve günlük hareketi kolaylaştırmaya yardımcı olabilir. Etki; doğru hasta seçimi, doğru doz ve deneyimli ekip ile artar. Ülkemizde de hem özelde hem de devlet hastanelerindeki GETAT merkezlerinde uygulanıyor.
Ozon Tedavisi Nedir?
Tıbbi ozon; oksijenden, işlem sırasında üretilen (depolanmayan) bir O₂/O₃ karışımıdır. Ağrı tedavisinde en sık:
- Enjeksiyon (ör. paravertebral/bel çevresi, eklem içi, tetik nokta),
- Sistemik (ör. majör otohemoterapi veya rektal uygulama)
kullanılır. Hangi yolun, hangi dozda ve kaç seans uygulanacağı kişiye göre planlanır.
Vücutta Nasıl Etki Eder?
Amaç “yakmak” değil; kontrollü, kısa süreli bir uyarı vererek vücudun antioksidan savunması sistemini ve iltihap dengeleyici yollarını harekete geçirmek. Bunun doğal sonucu olarak:
- İltihap belirteçleri dengelenebilir
- Ağrı sinyalinin şiddeti azalabilir
- Kaslarda gevşeme ve doku onarımında destek görülebilir
Hangi Ağrılarda Düşünülür?
- Bel fıtığı / bel ağrısı: Bel çevresi (paravertebral) veya seçilmiş olgularda diske yönelik uygulamalar
- Diz kireçlenmesi: Eklem içi ozon sonrası ağrı ve fonksiyonda klinik iyileşmeler bildirilmiş
- Miyofasiyal ve tendon-kas ağrıları: Kas spazmı ve ödemde azalma ile rahatlama bildirilmiş
Gerçekçi beklenti: Ozon, fizik tedavi-egzersiz, kilo yönetimi ve gerekirse ilaçlar gibi standart yaklaşımların yanına eklenebilen bir yöntemdir; tek başına “mucize” beklemek doğru değildir.
Bu Konuda Yeterli Düzeyde Kanıt Var Mı?
Var: Bel fıtığı, diz kireçlenmesi ve bazı kas-eklem ağrılarında olumlu klinik sonuçlar bildiren derlemeler mevcut.
Ama: Çalışmaların yöntemleri ve uygulama protokolleri birbirinden farklı. Bu yüzden daha kaliteli, karşılaştırmalı araştırmalara hâlâ ihtiyaç var.
Pratikte: Doğru hastada ve uygun protokolle, ağrı kliniklerinde kullanılan diğer girişimlere eşit faydalar rapor edilmekte.
Güvenlik ve Dikkat
- Solutulmaz: Ozon gazının akciğere çekilmesi kontrendikedir.
- Standartlar önemlidir: Uygulama tıbbi cihazlarla, ozona dayanıklı malzemelerle ve eğitimli ekip tarafından yapılmalıdır.
- Yan etkiler genelde hafif ve geçicidir (işlem alanında geçici ağrı vb.).
- Her hasta uygun değildir: Hamilelik, bazı kan hastalıkları (ör. G6PD eksikliği), kontrolsüz sistemik hastalıklar vb. durumlarda mutlaka hekim değerlendirmesi gerekir.
Türkiye ve Dünyada Durum
- Portekiz ve Yunanistan’da ozon tedavisi resmî düzenlemelerle hem kamu hem özel merkezlerde yer alır.
- Türkiye’de de hem özelde hem de devlet hastanelerindeki GETAT merkezlerinde uygulanmaktadır. Merkezin yetkilendirmesini ve uygulayıcı hekimin deneyimini sormaktan çekinmeyin.
Sık Sorulanlar
Etkisini ne zaman hissederim?
Protokoller genellikle kür şeklindedir (ör. Haftada bir ya da iki). Bazı kişiler ilk seanslarda, bazıları ise birkaç seans sonra belirgin rahatlama tarif eder.
PRP / hyalüronik asit / sinir bloğu mu, ozon mu?
Hastaya, duruma, kliniğe göre değişir. Ozon bazı durumlarda alternatif veya tamamlayıcı olabilir; karar muayene, görüntüleme ve beklenti-risk değerlendirmesiyle verilir.
Son Söz
Ozon tedavisi, doğru endikasyon ve standartlara uygun merkezlerde uygulandığında bazı kronik ağrılarda değerli bir destek seçeneği olabilir. En iyi sonuçlar, kişiye özel ve çok bileşenli bir ağrı planıyla alınır.
Kaynaklar:
Hidalgo-Tallón FJ, Torres-Morera LM, Baeza-Noci J, Carrillo-Izquierdo MD, Pinto-Bonilla R. Updated Review on Ozone Therapy in Pain Medicine. Frontiers in Physiology, 2022.
