Boyunda tıp dilinde “servikal lordoz” olarak adlandırılan arkaya doğru bir eğiklik mevcuttur, Boyunda düzleşme denildiğinde bu eğiklikte azalma kast edilir ve günümüzde hareketsiz yaşam tarzının artışıyla birlikte yaygınlık gösteren bir problemdir. Özellikle düzenli egzersiz yapmayan ve hareket etmeyen bireylerde görülen bu sorunda servikal omurga bölgesi kendine has kıvrımını ve esnekliğini kaybeder. Bunun sonucunda ise hareket kabiliyeti kısıtlandığından yaşam kalitesinde düşme gözlenir ancak düzenli egzersizler ve sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri ile boyun düzleşmesi sorunu engellenebilir.
Boyun Düzleşmesi Nedir?
İnsan vücudundaki omurga 33 omurdan oluşur ve bu omurların 7 tanesi boyun bölgesinde yer alır. Omurga sağlığı yaşam fonksiyonlarının gerektiği gibi sürdürülmesi adına önemlidir ve buna boyun omurlarının sağlığı da dahil edilir. Normal şartlarda kıvrımlı bir formda olan omurga; bel ve boyun bölgelerinde hafif oyuklardan, sırt ve kalça bölgelerinde ise hafif tümseklerden oluşur. Bu özel yapı sayesinde hareket kabiliyetini korunur ve vücuda taşıma desteği sağlanır. Boyun düzleşmesi probleminde, boynun normal şartlarda oyuk olan omur yapılarındaki kıvrım kaybolur ve yerini düzlüğe bırakır. Hafif “C” şeklindeki kıvrımın düzleşmesi ise yaşam kalitesinin düşmesi anlamına gelir. Bazı ilerleyen vakalarda düzleşen omurlar tam ters yönde kıvrılarak çıkıntılaşabilir ve daha ciddi seviyeli problemlere neden olabilir.
Boyun Düzleşmesi Belirtileri
Boyun düzleşmesi sonucu boyundaki anatomik yapıda ve fonksiyon devamlılığında aksamalar meydana gelir. Bu durumlar ise çeşitli klinik belirtilerle birlikte gelişir. Omurga eğilmesi omuriliğin basınç etkisi altında kalmasına neden olur ve buna bağlı çeşitli nörolojik problemler doğurabilir. Genel olarak boyun düzleşmesi ile gözlenen semptomlar ise şu şekildedir:
- Boyun hareketlerinde kısıtlılık
- Boyun kaslarında güç kaybı
- El ve kolda hissizleşme veya karıncalanma
- Boyun ağrısı
- Baş ağrısı
- Halsizlik ve yorgunluk
- Yutma güçlüğü
- Nefes darlığı
- İleri doğru bakma sırasında zorlanma
- Bel ağrısı
- Vücudun bir kısmında felç oluşması
- İdrar veya dışkılamada güçlük
Boyun Düzleşmesi Neden Olur?
Boyun düzleşmesinde bu bölgedeki kas ve iskelet sistemi anatomik olarak değişikliğe uğrar, buna sebep olan durumlar arasında ise pek çok hastalık sayılabilir. Özellikle şu durumlar boyun düzleşmesi riskini artıran etmenlerdir:
Kötü duruş alışkanlıkları
Uzun süre devam ettirilen kötü postür alışkanlıkları zamanla boyun omurlarında düzleşmeye neden olabilir. Hareketsiz yaşam, masa başı çalışma standartları ve uzun süre ekrana ya da telefona bakmak omurga sağlığı adına fazlasıyla risklidir. Özellikle omurga gelişim çağında sürdürülen bu kötü postür alışkanlıkları zamanında düzeltilmezse ileride kalıcı düzleşme problemlerine neden olabilir.
Kalıtsal gelişim problemleri
Kimi vakalarda omurgada doğuştan gelişim bozuklukları gözlenir ve buna bağlı olarak omurgada normal şartlarda oluşan “S” şekilli kıvrımda deformasyon meydana gelir. Kamburluk ve skolyoz gibi omurga sorunlarına ek olarak boyun düzleşmesi de bu tip vakalarda gözlenen sorunlardandır.
Anormal yapılı omurlar
Boyun omurlarının normalden farklı gelişim göstermesi sonucu bu bölgedeki özel kavis kaybolabilir ve boyun düzleşmesi meydana gelebilir.
Osteoporoz
Özellikle ileri yaş ve kadınlardaki menopoz sonrası dönem osteoporoz, yani kemik erimesi gelişimi riskini artırır. Bunun sonucu olarak boyun omurlarında zayıflama ve güç kaybı meydana gelirken şekil bozulmaları da gözlenebilir.
Dejeneratif disk rahatsızlıkları
Yaşa ve çeşitli hastalıklar bağlı olarak gelişen disk rahatsızlıkları boyun düzleşmesi riskini artırır. Omurlar arasındaki disklerin herhangi bir sebeple hasar alması ile boyun omurlarında yapısal form değişiklikleri meydana gelebilir.
Geçirilen travmalar
Boyun bölgesine alınan sert ve yüksek şiddetli darbelerde boyun düzleşme riski vardır. Bu travmalar sonucu bölgedeki kas, kemik veya bağ dokularda hasar oluşabilir; sonuç olarak boyundaki hareket kabiliyeti yitirilir ve aşırı zorlamaların da etkisiyle düzleşme sorunu meydana gelir.
Kanser
Özellikle kemikleri ve omurgayı etkileyen kanserlerde boyun düzleşme riski bulunur. Vücudun farklı bölümünde meydana gelen fakat metastaz yaparak omurga ile kemiklere sıçrayan kanserlerde de aynı risk söz konusudur.
Bunların yanı sıra; kas yapısını ve gelişimini etkileyen musküler distrofiler, kemik yapım ve yıkım döngüsünün aşırı hızlandığı paget hastalığı, vücudun farklı bölgelerindeki tümör oluşumları veya çeşitli cerrahi girişimler sonucu omurga yapısının hasar aldığı durumlar da boyun düzleşmesi gelişim riskini artırır.
Boyun Düzleşmesi Tanı ve Tedavi
Boyun düzleşmesinin tedavisinde öncelikle tıbbi öykü dinlenir ve hasta ayrıntılı fiziksel muayeneden geçirilir. Gerektiği durumlarda daha kesin tanıyı koymak adına röntgen, manyetik rezonans veya bilgisayarlı tomografi gibi tetkikler de istenebilir.
Boyun düzleşmesi tedavisindeki risk faktörlerini elemek ve ileride bu soruna sebebiyet verecek durumları ortadan kaldırmak önemlidir. Bunun için öncelikli olarak önerilen şey ise düzenli hareket etmek ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazanmaktır. Düzenli egzersiz ile boyun bölgesindeki kasların güçlenmesi, omurların rahatlaması ve olası sinir sıkışma problemlerinin önlenmesi sağlanır. Sürekli olarak boyun tutulması veya ağrısı gibi sorunlar yaşayan kişilerde düzenli egzersiz ekstra önem kazanır.
Boyun düzleşmesi tanısı konulan hastalarda ise öncelikli tedavi kas spazmlarının giderilmesine yardımcı olan ilaçlar kullanmak ve bölgenin rahatlatılmasını sağlamaktır. Bununla birlikte ağrıları hafifleterek bölgeye esneklik kazandırmak için fizik tedavi egzersizlerinin uygulanması önerilir. Bunlarla birlikte boyun düzleşmesinde oluşan kas spazmı ve ağrıda tedaviye yardımcı olan çeşitli uygulamalar da denenebilir. Bu uygulamalar;
- Akupunktur
- Nöralterapi
- Kuru İğneleme
- Ozon Tedavisi
- Proloterapi
Genel olarak sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak ve doğru postür alışkanlıkları kazanmak boyun düzleşmesinin yanı sıra çeşitli omurgaya bağlı sorunların gelişimini de önler. Düzenli yoga ve pilates gibi egzersizlerin yapılması veya hafif tempolu yürüyüşlere çıkılması genel sağlık durumunu iyileştirirken omurga sağlığını da korur. Bu nedenle boyun düzleşmesi riskinden korunmak için erken dönemde gerekli egzersiz alışkanlıklarını kazanmak önemlidir.